HDR co to jest?
HDR, czyli High Dynamic Range (szeroki zakres dynamiki), to technologia, która pozwala otrzymać obraz z bardzo dużą rozpiętością pomiędzy ciemnymi a jasnymi tonami. Dzięki temu możemy cieszyć się realistycznym obrazem i zachować precyzyjne szczegóły oświetlenia i gradację odcieni. Co pozwoli nam otrzymać głębię jasnych lub ciemnych obrazów i filmów ze wszystkimi szczegółami.
Technologia HDR wymaga szybkiego złącza do wyświetlacza. Popularne złącza – HDMI 2.0 i DisplayPort – obsługują HDR, jednak do wysokich rozdzielczości przy częstotliwości odświeżania wyższej niż 60Hz wymagana jest większa szerokość pasma DisplayPort 1.4.
Standard Dynamic Range (SDR) czy (High Dynamic Range) HDR?
Monitory z HDR charakteryzują się realistyczną jakością obrazu, co ma na celu zachować wierność oryginału. Dzięki nowej technologii kompresji dynamiki wyświetlacz (na przykład telewizora) z HDR może w pełni oddać zróżnicowane tony jasne i ciemne, unikając przy tym prześwietlenia jaśniejszych obrazów praz zachowując szczegóły ciemniejszych. W przeciwieństwie do tradycyjnych wyświetlaczy z SDR, monitory lub telewizory z HDR odzwierciedlają prawdziwe barwy.
Na monitorach lub telewizorach z SDR zazwyczaj możemy ujrzeć obraz ze sztucznie wzmocnionymi odcieniami kolorów dopasowanymi do preferencji klienta. Technologia HDR natomiast pozwala dokładnie odtworzyć oryginalne barwy, zachowując głębię kolorów nawet w ciemniejszych obszarach, takich jakie człowiek widzi gołym okiem. Aby zachować idealną jakość obrazu, odtwarzanie obrazu HDR wymaga utworzenia filmowanej zawartości (materiału źródłowego) z zachowaniem właściwej palety barw, odpowiedniej do odtworzenia na monitorze lub tv z HDR.
Powiązanie danego koloru z HDR
Paleta barw monitora to całkowity zakres możliwych do wyświetlenia kolorów bazujących na barwach podstawowych: czerwonym, zielonym i niebieskim. Można odtworzyć dowolny kolor, który stanowi mieszankę barw podstawowych lub znajduje się między nimi, natomiast wyświetlacz nie może odtworzyć koloru, który znajduje się poza trójkątem barw podstawowych oraz paletą barw.
Standardowe wyświetlacze z SDR zazwyczaj charakteryzują się paletą barw Rec.709 – jest to międzynarodowy standard dla formatów HDTV. Jednak dzisiejsze wyświetlacze z HDR zawierają pełniejsze spektrum barw widocznych gołym okiem, wykorzystując przy tym specjalnie dostosowane ekrany LCD (częściej 4K) z większą paletą kolorów DCI-P3. Jest ona stosowana w Hollywood w filmach oraz branży telewizyjnej ze względu na znacznie szerszy zakres kolorów niż Rec.709, a także jakość obecnego na rynku sprzętu i obsługiwanych treści.
Jasność i HDR w telewizorze
Monitory i telewizory z HDR dążą do wiernego odtworzenia wyjątkowo jasnych scenerii wykorzystując technologię EOTF (Electro-Optical-Transfer-Function) pozwalającą uzyskać obraz jak najbardziej zbliżony do zakresu dynamiki ludzkiego wzroku. Dla naszego oka oznacza to, że zakres jasności HDR znacznie przewyższa SDR. W wyniku tego otrzymujemy prawdziwą i delikatnie zróżnicowaną gradację w skali szarości oraz wyraźne detale w scenach, gdzie przeważają odcienie jasne lub ciemne.
Jaka jest zalecana rozdzielczość ekranu z HDR?
Rozdzielczość
Dostępne zazwyczaj rozdzielczości wyświetlacza to 720p, 1080p, 2160p lub 4K. Poniższe liczby wskazując liczbę linii poziomych na wyświetlaczu odpowiadają następującym rozdzielczościom, w tym liczbie kropek na każdej linii poziomej:
- Rozdzielczość 1080p (FHD / Full HD) wynosi 1920 x 1080 linii co daje 2 miliony pikseli.
- Rozdzielczość 1440p (QHD / Quad HD) wynosi 2560 x 1440 a więc 3,6 miliona pikseli.
- Rozdzielczość 2160p (4K / UHD / Ultra HD) wynosi 3840 x 2160 co oznacza nie mnie i nie więcej jak 8,3 miliona pikseli.
Decydując się na większą rozdzielczość użytkownik otrzymuje znacznie wyższą jakość obrazu o wyjątkowej ostrości, w tym elementów o większych rozmiarach, które przy niższej rozdzielczości mogłyby być zniekształcone.
HDR
HDR wzmacnia zakres kontrastu monitora / telewizora, czyli różnicę w jaskrawości między najjaśniejszymi a najciemniejszymi obrazami, jakie jest w stanie ukazać wyświetlacz monitora lub telewizora. Wyższy współczynnik kontrastu pozwala również na ukazanie większej liczby informacji w detalach zauważalnych przy bardzo jasnych lub bardzo ciemnych sceneriach. Przez zwiększenie kontrastu monitory i telewizory z HDR ukazują nieskazitelnie jasną biel i doskonale głęboką czerń, jak również nasyconą głębię kolorów. Dzięki czemu obrazy przygotowane w technologii HDR wydają się bardziej realistyczne i żywe.
HDR jest technologią niezależną od rozdzielczości monitora / telewizora przy jednoczesnej poprawie jasności, kontrastu, koloru oraz widoczności szczegółów. Wyświetlacze monitorowe z rozdzielczością HD, FHD, QHD i 4K mogą obsługiwać HDR jedynie, gdy spełniają wymagania niezbędne dla tej technologii.
Czym jest Certyfikacja Display HDR?
Certyfikacja VESA DisplayHDR to pierwszy na świecie protokół sprawdzenia kwalifikacji działania monitora / telewizora z HDR. Dzięki VESA DisplayHDR klienci mają pewność, że certyfikowany wyświetlacz może bez problemu odtworzyć treści HDR o doskonałej jasności, dostosowanym kontraście, głębszej czerni i wyrazistych szczegółach oraz realistycznych odcieniach kolorów, co gwarantuje wysoką jakość filmów i gier.
Specyfikacja DisplayHDR 1.1 zawiera szereg kluczowych aktualizacji wydajności, takich jak:
- Aktywne przyciemnianie: Standard DisplayHDR wymaga teraz kilku poziomów efektywności aktywnego przyciemniania. Jest to funkcja, która po implementacji w wyświetlaczach może zmniejszyć ich zużycie energii i zapewnić znacznie ciemniejsze poziomy czerni.
- Dokładność DisplayID: Potwierdza, że dokładne dane dotyczące luminancji i gamy kolorów są zapisane w identyfikatorze DisplayID lub starszych danych rozszerzonych o dane identyfikacyjne wyświetlacza (EDID). Umożliwia to procesorowi graficznemu optymalizację i adaptację sygnału wideo dla tego wyświetlacza w celu zapewnienia najwyższej jakości wyświetlanego obrazu.
- Test podwójnego pola narożnego: To test poziomu czerni, który został zaktualizowany o większe partie pola narożnego, aby umożliwić dokładniejszy pomiar kolorymetrem zarówno poziomów czerni, jak i bieli. Skutkuje to ulepszonym dynamicznym testowaniem współczynnika kontrastu wyświetlacza.
- Nowe specyfikacje gamy kolorów: Standard DisplayHDR zawiera teraz 10-procentowy test koloru. Oprócz testu 100-procentowego koloru na pełnym ekranie, przy czym teraz oba testy wykorzystują maksymalną luminancję ekranu i wartości kolorów podstawowych RGB z DisplayID/EDID. Aktualnie poprawiona metoda kontrolna dokładniej określa gamę kolorów, która będzie generowana na wyświetlaczu podczas pracy w systemie Windows.
- Połączona luminancja kolorów: Test DisplayHDR dodał mechanizm sprawdzania pełnej luminancji kolorów na poziomie luminancji pełnego logo.
- Nowy test Delta-ITP: Dołożony w celu sprawdzenia, czy poziom luminancji na wyświetlaczu jest właściwie generowany, pomagając zapewnić wierne odwzorowanie zamiaru twórcy oryginalnej treści (luminancja i balans bieli D65).
- Wskaźnik trybu wyświetlania na ekranie (OSD): Każdy monitor z certyfikatem DisplayHDR posiadający menu ekranowe musi teraz wyraźnie wskazywać, które tryby wideo obsługują DisplayHDR. Takie rozwiązanie ułatwia użytkownikom dostosowanie ustawień wyświetlania obrazu na ekranie.
- Specyfikacja certyfikacji DisplayPort: Monitor z certyfikatem DisplayHDR, wyposażony w interfejs DisplayPort, musi przejść certyfikację DisplayPort. Gwarantuje to, że wyświetlacz działa optymalnie z kablami i innymi urządzeniami peryferyjnymi z certyfikatem VESA DisplayPort
Na poniższej stronie można znaleźć więcej informacji dotyczących standardu Display HDR: https://displayhdr.org/performance-criteria/
Standard HDR 10?
HDR 10 to standard przyjęty przez większość międzynarodowych marek monitorów, gdyż wiele dużych firm wdrożyło już protokół HDR10. Według wspólnej definicji stowarzyszeń Blue-Ray Association, HDMI Forum i UHD, HDR10 to format obsługujący skompresowaną transmisję obrazu HDR. CEA uznało HDR10 oficjalnie jako format wspierający treści HDR 27 sierpnia 2015 roku. Jednym z kluczowych wymagań monitora z HDR jest możliwość dekodowania plików formatu HDR10.
Pliki formatu HDR 10 powinny spełniać następujące wymagania, aby zachować zgodność z formatem HDR:
- EOTF (electro-optical transfer): SMPTE ST 2084
- Podpróbkowanie koloru: 4:2:2/4:2:0 (przy skompresowanych źródłach wideo)
- Głębia bitowa: 10 bitów
- Barwa podstawowa: ITU-R BT.2020
- Metadane: SMPTE ST 2086, MaxFALL, MaxCLL
SMPTE ST 2086 czyli Mastering Display Color Volume to statyczne metadane do wysyłania danych kalibracji koloru wyświetlacza, takich jak wartości statyczne MaxFALL (Maximum Frame Average Light Level) i MaxCLL (Maximum Content Light Level). Dane te są zakodowane jako komunikaty SEI w streamie obrazu.
Które monitory Benq dla fotografów obsługują standard HDR?
W ofercie firmy BenQ dostępne są trzy modele monitorów dla fotografów z obsługa standardu HDR10. Te trzy monitory cechują się poszerzonym gamutem barwnym oraz rozdzielczością ekranu 2K lub 4K UHD. Są to BenQ SW321C, BenQ SW271C oraz BenQ SW270C. Monitor SW321C to monitor 4K o przekątnej ekranu wynoszącej 31.5 cala, palecie kolorów Adobe RGB i możliwości kalibracji sprzętowej barw. SW271C jest monitorem mniejszym, 27 calowym przy zachowaniu takiej samej rozdzielczości ekranu co w SW321C, możliwości kalibracji sprzętowej oraz reprodukcji barw z palety Adobe RGB. BenQ SW270C to podobniej jak model SW271C monitor dwudziesto siedmio calowy, jednak o rozdzielczości 2560x1440 pikseli a więc 2K. SW270C podobnie jak poprzednicy reprodukuje kolory z palety AdobeRGB. Kalibruje się sprzętowo, posiada na wyposażeniu kaptur oraz złącze USB-C to łatwego podłączania laptopów.
Monitor BenQ możesz testować za darmo przez 7 dni. Szczegóły i warunki: https://wzorniki.eu/testuj-benqa
W artykule wykorzystano materiały i ilustracje, których właścicielem jest: benq.com