Kategorie blog
BenQ Palette Master Ultimate – kalibracja monitora, zmiany i nowości.
Monitory graficzne, fotograficzne czy po prostu profesjonalne monitory do pracy z kolorem firmy BenQ na dobre zadomowiły się na jakże wymagającym rynku wyświetlaczy dla zawodowców. Będąc w branży od przeszło 15 lat widziałem i przeżyłem całkiem sporo. Firmy takie jak Barco, Lacie czy NEC (słynne SpectraView Reference), są dziś tylko wspomnieniem dawnych profesjonalnych monitorów graficznych.
Gdy w 2015 roku firma BenQ zaprezentował swój pierwszy model PG2401PT byłem sceptyczny i nie dawałem firmie szans na przetrwanie w tym segmencie. A jednak, po przełomowym dla firmy modelu SW2700PT dziś w ofercie odnaleźć można 4 modele linii dla zawodowców jaką jest seria SW. W czasie pisania tego tekstu premierę mają dwa nowe, 27 calowe monitory. BenQ SW272Q który jest następcą SW270C oraz SW272U jako następca SW271C.
Właśnie w związku z premierą nowych modeli SW272Q oraz SW272U, światło dziennie ujrzało także nowe oprogramowanie dla kalibracji sprzętowej aktualnie oferowanych monitorów, Palette Master Ultimate (SW2700PT, SW271 oraz SW320 nie są obsługiwane)
Nowy program to nie tylko odświeżenie ikonek i zmiana graficzna wyglądu, to prawdziwy „game changer”, który wprowadza funkcjonalność na jaką wszyscy czekali od pierwszej wersji Palette Master Element. Co to funkcja, a może funkcje? O tym za chwilę. Teraz chciałbym skupić się na krótkim opisaniu całego procesu kalibracyjnego i zaprezentowaniu wspomnianych powyżej kluczowych zmian.
Zatem do dzieła…
Pierwszy kontakt z programem PME i od razu wywołał moje zdziwienie. Nie udało mi się tego uchwycić na zrzucie ekranowym, ale program poprosił o założenie konta użytkownika na serwerach BenQ. W teorii dzięki takiemu rozwiązaniu możemy przechowywać swoje ustawienia, presety i profile ICC w chmurze BenQ. Z drugiej strony kolejne hasło i e-mail gdzieś u kogoś na serwerach podatne na przechwycenie itp. Bez konta program działa w trybie trial i odlicza 30 dni. Co będzie po 30 dniach, nie wiem.
Ekran startowy BenQ Palete Master Ultimate
Po „przygodzie” z zakładaniem konta, czas na pierwszą kalibrację. Ekran powitalny jest prosty. Z lewej strony wybieramy kalibrowany monitor i kalibrator. Z prawej strony mamy opcje dodatkowe w postaci zaawansowanej korekty kolorystycznej po kalibracji „Advanced Color Adjust” oraz weryfikację skalibrowanego monitora „Validation”. Tym wszystkim zajmę się w dalszej części. Zaznaczam „Color Calibration” a więc opcję kalibracji monitora tu i teraz i klikam przycisk START.
Wybór celu kalibracji monitora
Cel kalibracji monitora możesz wybrać na dwa sposoby. Pierwszy z nich to wybór spośród gotowych scenariuszy, dokładnie jak na obrazie powyżej. Dostępne są następujące scenariusze/presety: Photography, Web Design (sRGB), Web Design (Display P3), Softproof, Cinema (P3), Cinema (DCI) oraz Video Editing. Kliknięcie na każdy z presetów spowoduje wyświetlenie szczegółów celu kalibracji, obraz poniżej.:
Drugim sposobem na utworzenie i wybór celu kalibracji monitora jest edytowanie dowolnego scenariusza. Po kliknięciu przycisku „EDIT TARGET” program otwiera możliwość praktycznie dowolnego ukształtowania celu kalibracji. Możesz zmienić luminancję, zmienić punkt bieli, wybrać inny gamut barwowy, gammę oraz ustalić pożądany poziom czerni. Dużą zmianą na plus oczywiście, w stosunku do poprzedniej wersji programu, jest możliwość dopasowania tych wszystkich parametrów w oparciu o pomiar drugiego lub innego monitora.
Poniżej przedstawiam swój wyedytowany cel kalibracyjny, który zapisałem jako własny:
Do tak zapisanego celu kalibracyjnego możesz wrócić w późniejszym czasie. Możesz też utworzyć inne własne cele i wywoływać je za każdym razem gdy będziesz chciał(a) ponownie skalibrować monitor. Własne cele możesz też zarchiwizować na serwerze BenQ i odtworzyć je gdy zmienisz komputer.
Ok, cel wybrany, teraz należy jeszcze wskazać miejsce w pamięci monitora gdzie nasza kalibracja ma być zapisana. W tym celu wróć obraz wcześniej. Pod celem kalibracyjnym jest opcja „Choose Calibration Mode”, w tym miejscu wybierasz położenie kalibracji w pamięci monitora i jego menu. Masz do wyboru trzy sloty, Calibration-1, 2 i 3. Każda z kalibracji może być inna. Jak już utworzysz swoje własne kalibracje to przełączasz się pomiędzy nimi poprzez menu monitora. Uprzedzając pytanie, tak, profil barwy w systemie operacyjnym też się przełączy na odpowiedni. Warunek, aplikacja Palete Master Ultimate musi być uruchomiona w zasobniku systemowym. I to jest zmiana na którą wszyscy czekali 😊
Kalibracja monitora – proces
Kończąc wątek wyboru celu kalibracji, należy wspomnieć o jeszcze jednym kroku do wykonania tuż przed zawieszeniem kalibratora na monitorze. Po wybraniu celu kalibracji oraz slotu jej zapisu, na kolejnym ekranie zostaniesz poproszony o wybór wersji profilu ICC oraz podanie nazwy pliku. Program sam zaproponuje sensowną nazwę, która będzie łatwa do skojarzenia z celem i slotem. Wersję profilu ICC ustaw na V4. Prezentowane w punktach 1-4 zalecenia mają sens. Monitor przed kalibracją należy włączyć kilkanaście minut przed, aby się rozgrzał. Najlepszym połączeniem komputer-monitor jest te wykorzystujące złącza DisplayPort lub USB-C. W miarę możliwości unikaj złącza HDMI.
Pamiętaj o wyłączeniu oszczędzania energii w laptopie i wyłączeniu wygaszacza ekranu. Konfigurację wielomonitorową ustaw tak, aby nie był to tryb klonowania lub odbicia lustrzanego.
Wszystko gotowe? Można zaczynać, kliknij przycisk NEXT
Odkryj dyfuzor kolorymetru i zawieś kalibrator na monitorze. Powieś go tak, aby soczewka pomiarowa była skierowana do ekranu. Jeśli to konieczne, pochyl ekran aby urządzenie leżało a nie wisiało.
Proces kalibracji trwa kilkanaście minut. Wszystko dzieje się automatycznie i Twoja uwaga nie jest konieczna. Po zakończonej czynności zdejmij kolorymetr z ekranu i zasłoń dyfuzor.
Wynik kalibracji i weryfikacja
Oprogramowanie Palette Master Ultimate jest tak zaprojektowane, aby etap weryfikacji jakości kalibracji odbywa się w tym samym czasie co sama kalibracja. Dlatego nie ma potrzeby ręcznego uruchamiania tej opcji po procesie. Raport z testu jest dostępny w podsumowaniu, którego okno otwiera się po zakończeniu kalibracji monitora i wygląda tak:
Pierwsze co rzuca się w oczy to informacja o tym czy monitor przeszedł weryfikację jakości czy też nie. Na drugi rzut oka możesz dostrzec szczegółowe informacje na temat celu i wyniku kalibracji. W oknie po środku, sekcja „Target” odpowiada za cel kalibracji, a sekcja „Result” za wynik.
Na potrzeby tej prezentacji skalibrowałem mój testowy egzemplarz BenQ SW321C do temperatury bieli „zdjętej” z laptopa, na którym pracuję codziennie. Dlatego przy temperaturze barwowej jako cel wpisany jest pomiar a nie na przykład wartość 6500K.
Szczegółowe informacje o jakości wyświetlacza i jego błędach w reprodukcji zmierzonych barw, znajdziesz po kliknięciu przycisku „MORE DETAILS”.
Jeśli chodzi o błędy w wyświetlanych barwach to w opisie tego zjawiska posługujemy się parametrem deltaE. W skrócie, parametr deltaE w sposób liczbowy mówi nam o tym z jakim błędem dany kolor został zreprodukowany w stosunku do koloru oryginalnego. Przy czym im deltaE bliższa zeru tym reprodukcja lepsza. A więc idealna reprodukcja opisana parametrem deltaE wynosi zero. Ponieważ parametr deltaE opisuje pewne zjawisko, dlatego określono i zbadano zakresy w jakich statystyczny człowiek będzie widział różnicę a w jakich nie.
Osoba wyszkolona w codziennej pracy z kolorem, nie zauważy błędów mniejszych od 1. Ta sama osoba zauważy różnicę w barwach, jeśli ich błąd będzie oscylował w przedziale od 1 do 2.5 (wiele zależy od konkretnego koloru, niektóre barwy człowiek lepiej rozróżnia a inne gorzej) natomiast barwy zreprodukowane z błędem deltaE powyżej 2.5, zauważy już praktycznie każdy.
W przypadku mojego testowego egzemplarza BenQ SW321C, średni błąd z wszystkich sprawdzonych kolorów wynosi 0.44. Maksymalny błąd jednego koloru wynosi 0.83. Z pełną odpowiedzialnością stwierdzam, że monitor reprodukuje kolory z błędem, którego nawet doświadczony obserwator nie jest w stanie zauważyć.
Inną nowością w programie Palette Master Ultimate jest rozbudowana sekcja poświęcona wizualnej weryfikacji i podglądowi przed i po kalibracji. W sekcji tej możesz porównać przygotowane przez BenQ obrazy a także dodać 5 swoich obrazów (jpeg, png lub tiff w proporcji 16:9). Oprócz podglądu w oknie, program umożliwia również pogląd przy pełnym ekranie.
Oprócz wizualnej oceny jakości kalibracji na podstawie zdjęć, masz do dyspozycji zobrazowany gamut monitora w przestrzeni chromatycznej xy oraz u’v’ wraz z osiągniętym punktem bieli.
Dodatkowo w zakładce opisanej jako „ΔE*00” możesz na wykresie słupkowym zobaczyć rozkład błędów reprodukcji wszystkich zmierzonych odcieni.
Zaawansowana korekta obrazu po kalibracji „Advanced Color Adjust”
Ostatnią nowością w programie jest funkcja zaawansowanej regulacji kolorów po kalibracji. Opcja ta działa tylko po skalibrowaniu monitora. Uruchom program ponownie lub wróć do głównego menu i kliknij w przycisk „Advanced Color Adjust”. Następnie wskaż, która kalibracja podlegać będzie dodatkowej regulacji. Załadowanie informacji o kalibracji zajmie chwilę.
W pierwszym kroku możesz dokonać regulacji temperatury barwowej poprzez wzruszenie składowych RGB. Zmiany który wprowadzasz będą prezentowane w czasie rzeczywistym na ekranie. Jeśli dostosowanie przekroczy możliwy zakres, otrzymasz powiadomienie.
Następnie regulujesz odcień i nasycenie każdego z 6 kolorów niezależnie. Podobnie jak w przypadku weryfikacji kalibracji, tak i przy tej funkcji możesz dodać własne zdjęcia, których użyjesz do wizualnej oceny wprowadzonych zmian.
Kiedy już zakończysz etap wprowadzania zmian, monitora podlega ponownej kalibracji. Profil barwny oraz jego nazwa zostaną zmodyfikowany.
Podsumowanie
Nowy Palette Master Element to niewątpliwie duży krok we właściwym kierunku. Automatyczna synchronizacja profilu ICC w systemie operacyjnym po zmianie trybu kalibracyjnego. Rozbudowany moduł do wizualnej weryfikacji kalibracji a także zaawansowany tryb ręcznego „dokręcania” kalibracji, stawiają oprogramowanie PMU na równi z odpowiednikami u konkurentów. Prośby dotychczasowych użytkowników zostały wysłuchane. Cieszy fakt że firma BenQ rozwija swoje produkty i wypuszcza coraz to lepsze modele monitorów (SW272Q oraz SW272U).